Vermoeidheid tijdens je menstruatie

Je kent ze vast, die dagen waarop zelfs uit bed komen voelt als een overwinning. Je lichaam is zwaar, je hoofd mist focus en alles lijkt net iets meer moeite te kosten. Vaak valt dat gevoel precies samen met je menstruatie. Je bent niet de enige: veel vrouwen ervaren vermoeidheid tijdens hun menstruatie.

Toch praten we er amper over. Want ja, “moe zijn” hoort er toch gewoon bij? Maar dit is de waarheid: vermoeidheid rond je menstruatie is niet zomaar iets dat je moet accepteren. Het is een teken van je lichaam. Een reminder dat er veel gebeurt achter de schermen. In dit artikel nemen we je mee in wat er in je lijf gebeurt, waarom die vermoeidheid soms zo diep kan zitten en hoe je op een zachte, realistische manier beter met je energie kunt omgaan.

Wat er écht in je lichaam gebeurt

Vermoeidheid tijdens je menstruatie heeft meerdere lagen. Het is geen kwestie van “even doorzetten”, maar van begrijpen wat je lichaam doormaakt.

In de dagen voor je menstruatie daalt de hoeveelheid oestrogeen en progesteron. Twee hormonen die niet alleen je vruchtbaarheid, maar ook je stemming, slaap en energieniveau beïnvloeden. Minder oestrogeen betekent bijvoorbeeld minder serotonine, het ‘gelukshormoon’ waar iedereen over praat. En dat merk je. Je voelt je somberder, minder veerkrachtig en bent sneller uitgeput.

Daar komt nog bij dat je lichaam in deze periode letterlijk aan het werk is. De baarmoeder stoot het slijmvlies af en trekt samen. Een proces dat veel energie kost. Je merkt dat aan lichte buikpijn of krampen, maar ook aan het feit dat je sneller moe bent.

Daarnaast speelt bloedverlies ook een rol. Zeker als je wat heviger menstrueert, kan je ijzerniveau tijdelijk dalen. En omdat ijzer nodig is om zuurstof door je lichaam te vervoeren, voel je dat meteen. In je spieren. In je concentratie. Misschien merk je het als je traploopt. Je benen voelen ineens zwaarder dan normaal. Of misschien verlies je midden in een gesprek je focus. Dit kunnen signalen van je lichaam zijn om aan te geven dat het allemaal even te veel is.

En dan is er nog slaap. De nachten voor en tijdens je menstruatie kunnen onrustiger zijn. Misschien word je vaker wakker van pijn of merk je dat je dieper ademhaalt en moeilijker inslaapt. Dat stapelt op. Zo word je niet alleen lichamelijk, maar ook mentaal moe.

De cyclus van je energie

Je energie is niet constant. Jouw lichaam beweegt zich namelijk in fases. Door die schommelingen te herkennen, kun je beter begrijpen waarom je in de ene week moeiteloos de wereld aankan en in de andere liever met een dekentje op de bank kruipt.

De week vóór je menstruatie (late luteale fase)

In deze fase neemt progesteron toe en daarna plots af. Je kunt je emotioneler, trager of rustelozer voelen. Op maandag sta je nog met goede moed op, maar tegen woensdag voelt alles zwaarder. Je merkt dat kleine dingen meer energie kosten.

Tijdens de menstruatie (herstel en ontlading)

De eerste dagen van je menstruatie zijn als een interne detox: je lichaam ruimt op. En dat voel je. Je hebt vaak minder kracht, minder concentratie en meer behoefte aan rust. Dat is normaal. Je lijf is letterlijk bezig met herstel.

Na je menstruatie (de folliculaire fase)

Na een paar dagen komt de energie langzaam terug. Oestrogeen stijgt, je stemming verbetert en je voelt je weer lichter. Toch kan vermoeidheid aanhouden als je weinig rust hebt genomen tijdens je menstruatie of veel bloed hebt verloren.

Eisprong en daarna

Tijdens de eisprong piekt je energie even, maar daarna kan een lichte dip volgen. Dat is het moment waarop je extra kunt letten op je slaap en voeding om de volgende cyclus sterker in te gaan.

Je cyclus is dus geen rechte lijn, maar een golfbeweging. Het helpt om je energieniveau niet te beoordelen als “goed” of “slecht”, maar als onderdeel van dat ritme.

Herkenbare signalen van menstruatie vermoeidheid

Iedere vrouw voelt het anders, maar er zijn een paar typische signalen die veel voorkomen.

• Je hebt het gevoel alsof je tegen een muur oploopt zodra je dag begint.
• Je spieren voelen zwaar, zelfs bij lichte inspanning.
• Je hoofd lijkt trager te werken: woorden schieten je niet te binnen, concentreren lukt nauwelijks.
• Je hebt meer behoefte aan slaap, maar wordt niet uitgerust wakker.
• Je stemming schommelt meer dan anders. Van prikkelbaar naar emotioneel en weer terug.

Herken je dat? Maak je niet druk: het is geen teken van zwakte, maar van een lichaam dat vraagt om zachtheid en extra aandacht.

Wanneer is vermoeidheid meer dan ‘even moe’ zijn?

Een beetje vermoeidheid hoort bij je cyclus, maar als het structureel wordt, kan het iets anders betekenen.

Word je duizelig als je opstaat? Voel je je hart bonzen? Merk je dat je bleker bent dan normaal? Laat dan je ijzergehalte eens checken. Ook een tekort aan vitamine B12 of een verstoorde schildklier kan vermoeidheid versterken.

En soms is vermoeidheid niet lichamelijk, maar emotioneel. Chronische stress, onregelmatig eten of te weinig slapen zorgen ervoor dat je lichaam minder goed herstelt. Als je al moe aan je cyclus begint, wordt de dip alleen maar dieper.

Heb je het gevoel dat je elke maand uitgeput raakt, ondanks rust en gezonde gewoonten? Overleg dan met je huisarts. Soms is extra onderzoek of begeleiding nodig.

Hoe je jezelf beter kunt ondersteunen

De kern van herstel ligt in aandacht: luisteren naar je lichaam in plaats van dingen forceren. Hieronder vind je manieren om beter met je energie om te gaan. Geen regels, maar zachte richtlijnen die je helpen afstemmen op wat je lichaam echt nodig heeft.

1. Eet voedzaam: niet meer maar beter
   Voeding heeft direct invloed op hoe je je voelt. Rond je menstruatie verbruikt je lichaam meer mineralen. Vandaar die onweerstaanbare trek in iets zoets of zouts. Dat is geen zwakte, dat is gewoon een signaal.
   
   Kies voor maaltijden met ijzerrijke producten zoals volkoren granen, peulvruchten, noten en groene bladgroenten. Combineer dat met vitamine C (zoals sinaasappel of paprika) om de opname van onder andere ijzer te verbeteren.
   
   Een voorbeeld: start je ochtend met havermout, een handje walnoten en wat sinaasappelpartjes. Dat geeft stabiele energie zonder suikerschommelingen. En drink gedurende de dag genoeg water. Uitdroging kan vermoeidheid versterken zonder dat je het doorhebt.
2. Beweeg op je eigen tempo
   Misschien voel je je tijdens je menstruatie het fijnst op de bank, maar lichte beweging kan juist goed doen. Het bevordert de bloedsomloop en vermindert krampen.
   
   Een kleine wandeling na de lunch of een rustige yogasessie in de avond helpt je lichaam afvalstoffen af te voeren en ontspanning te vinden. Stel je voor: het is een regenachtige avond, je rolt je yogamat uit in de woonkamer, zet rustige muziek op en ademt even diep in. Je voelt je niet per se “fit”, maar wel meer aanwezig in je lijf en beter over jezelf.
3. Gun jezelf echte rust
   Rust is niet alleen slapen, het is ook zorgen dat je niet continu doorgaat. Probeer bewust rustmomenten in te plannen, zelfs midden op een drukke werkdag.
   
   Merk je dat je concentratie daalt? Sta even op. Haal een glas water. Adem diep uit en kijk een minuut naar buiten. Dat kleine moment is genoeg om je zenuwstelsel te resetten.
   
   ’s Avonds kan een warm bad of een kruidenthee met kamille en zoethout helpen om te ontspannen. Zet een zachte playlist op en laat je dag los.
4. Plan slim rond je cyclus
   Je kunt niet altijd vrij nemen. Maar plannen met je cyclus in je achterhoofd? Dat wel. Als je weet dat je in week één minder energie hebt, plan dan in week twee de zwaardere taken of sportmomenten. Als je die ruimte hebt.
   
   Merk je bijvoorbeeld dat je elke maand op dag 1 van je menstruatie overprikkeld raakt? Dan kun je kijken of het helpt als je je werkrooster iets verschuift. Plan geen belangrijke meetings op die dag, maar wel ruimte voor administratie of thuiswerken. Het verschil? Minder stress en een rustiger begin van je week.

Wanneer extra aandacht fijn is

Soms is rust, voeding of supplementondersteuning niet genoeg. Blijf alert als je vermoeidheid te zwaar wordt of te lang aanhoudt.

Let op deze signalen:

• Je wordt regelmatig duizelig of ziet zwart voor je ogen.
• Je hebt extreme bloedingen of een onregelmatige cyclus.
• Je voelt je wekenlang uitgeput, ook buiten je menstruatie om.

Dat kan wijzen op bloedarmoede, een hormonale disbalans of iets anders. Overleg dan met je huisarts. Echt, duidelijkheid is beter dan je zorgen maken.

De zachte kant van zelfzorg

Veel vrouwen hebben geleerd om door te zetten. Maar juist tijdens je menstruatie is het krachtig en slim om even stil te staan. Zelfzorg is geen luxe, het is onderhoud van je lichaam en geest. Iets waar je zelf echt baat bij hebt.

Zelfs kleine gebaren maken verschil: een rustiger ochtendritueel, een warm ontbijt in plaats van iets gehaast. Of het simpele besef dat je niet alles hoeft. Je lichaam vertelt je wat het nodig heeft. Luisteren is geen zwakte, het is wijsheid.

Balans vinden, niet forceren

Vermoeidheid tijdens je menstruatie is geen teken dat er iets mis is, maar dat je lichaam hard werkt. Door beter te luisteren naar die signalen kun je je cyclus milder laten verlopen. Kies voor extra rust, betere voeding en natuurlijke ondersteuning.

Gebruik de eerste dagen om te vertragen, eet voedzaam, beweeg zacht en ondersteun je lichaam waar nodig met supplementen zoals Moondance. Na een paar cycli merk je dat je energie stabieler wordt en je minder overweldigd raakt.

*Gezondheidsclaims in afwachting van Europese toelating